จากตอนที่ 1 เราพูดถึงเรื่องการบูรณะ “บ้านพักประวัติศาสตร์หลวงราชไมตรี” แต่ก่อนที่จะเริ่มทำการบูรณะได้นั้น อีกปัจจัยหนึ่งที่สำคัญก็คือ การระดมทุน ซึ่งชมรมพัฒนาชุมชนริมน้ำจันทบูรร่วมกับบริษัท ร่วมทุนรักษ์ดี จำกัด โดยสถาบันอาศรมศิลป์ ก่อตั้งบริษัท จันทบูรรักษ์ดี จำกัด ขึ้น เพื่อเป็นโครงการตัวอย่างของการอนุรักษ์อย่างมีส่วนร่วมและเป็นแหล่งเรียนรู้ในลักษณะชุมชนเรียนรู้พึ่งพาตนเอง ด้วยแนวคิดธุรกิจสังคมเพื่อการอนุรักษ์สถาปัตยกรรมและการฟื้นฟูย่านประวัติศาสตร์
อย่างที่รู้กันดีว่า ชุมชนริมน้ำจันทรบูรนั้นมีความสำคัญทางด้านประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน แต่ก่อนหน้านี้อาจไม่ได้รับการดูแลสักเท่าไหร่ จนเมื่อปีพ.ศ. 2552 ชุมชนโดยชมรมพัฒนาริมน้ำจันทบูรได้ร่วมกับสำนักงานพาณิชย์จังหวัดจันทบุรี สถาบันอาศรมศิลป์ และหน่วยงานอื่นๆ ดำเนินการอนุรักษ์และฟื้นฟูย่านจนเกิดเป็นวิสัยทัศน์ “วัฒนธรรมนำการค้า” เพื่อให้การอนุรักษ์สถาปัตยกรรมและฟื้นฟูชุมชนเป็นไปได้อย่างยั่งยืน และนี่เองเป็นจุดเริ่มต้นของ “บ้านพักประวัติศาสตร์หลวงราชไมตรี”
ด้วยความที่เมืองจันทบุรีเป็นเมืองที่มีความสำคัญระดับภูมิภาคที่มีผู้คนหลากหลายชาติพันธุ์อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐาน ทั้งไทย จีน ญวน ผู้คนเหล่านี้ได้เข้ามาอยู่อาศัยจนกระทั่งประสบความสำเร็จเป็นบุคคลมีชื่อเสียงและเป็นแบบอย่างต่อผู้อื่นในฐานะบุคคลสำคัญของเมืองจันทบุรีที่สร้างคุณงามต่อตนเองและผู้อื่น ถึงแม้ว่าบุคคลเหล่านี้จะเสียชีวิตไปหมดแล้ว แต่ก็ยังทิ้งร่องรอยความทรงจำและประวัติศาสตร์ถ่ายทอดเรื่องราวต่างๆ ผ่านบ้านสุดคลาสสิกทั้งสามหลังเหล่านี้
เสน่ห์ของชุมชนริมน้ำจันทบูรอยู่ตรงวิถีชีวิตอันเงียบสงบและความคลาสสิคของบ้านเรือนทั้งสองฝั่งแม่น้ำจันทบุรี ซึ่งถึงแม้กาลเวลาจะแปรเปลี่ยนไป แต่ที่นี่ก็ยังคงมีกลิ่นอายทางประวัติศาสตร์ให้ได้พบเห็นจากสถาปัตยกรรมเก่าแก่ของบ้านเรือนริมน้ำเหล่านี้ หากใครได้มาเยือนชุมชนริมน้ำแห่งนี้ก็จะรู้สึกเหมือนได้ย้อนกลับไปในอดีต
คนต่างถิ่นที่เพิ่งเคยมาถึงเมืองจันท์ คงมองว่าคนจันท์แยกแยะยี่ห้อของรถยนต์กันไม่เป็นรึยังไง ก็เห็นๆอยู่ว่ารถยี่ห้อโตโยต้าชัดๆทำไมยังจะเรียกมาสด้าอยู่ได้…อย่าได้มาปล่อยไก่แถวนี้เชียวเดี๋ยวโดนมาสด้าฟันค่ารถ หัวแบะ!! คนจันท์เค้าเรียกรถโดยสารรับจ้างแบบนี้ว่ามาสด้ามาแต่ไหนแต่ไรก็เหมือนกับที่คนแก่ๆชอบเรียกผงซักฟอกทุกยี่ห้อว่าแฟ้บ!! ยังไงยังงั้น
Welcome to Chanthaboon สถานีต่อไป Next station สถานีขนส่งผู้โดยสารจันทบุรี Bus station Chanthaburi ก้าวแรกบนจันท์ดวงนี้… อาจจะดูไม่ค่อยคุ้นเคยนักกับสถานที่นี้ ในยุคสมัยที่แทบ ทุกบ้านมีรถยนต์ส่วนตัวและใช้รถยนต์ส่วนตัวในการเดินทางไปยังที่ต่างๆ แต่เชื่อว่ายังมีอีกหลายชีวิตที่ยังคงใช้บริการ การเดินทางด้วยรถโดยสารประจำทาง คงจะเป็นที่ที่เคยคุ้น และอุ่นใจเมื่อได้มาถึง ยินดีต้อนรับสู่ดินแดนแห่งผลไม้และธรรมชาติ ที่มีทั้งอากาศบริสุทธิ์และนานาอาหารเลิศรส..ฮิ
BUS รถโดยสาร จากสถานีขนส่งสามารถใช้บริการรถโดยสารเพื่อที่จะเดินทางต่อไปยังจุดหมายปลายทางอื่นๆภายในจังหวัด ได้หลายช่องทางด้วยกัน รถมาสด้า หรือรถรับจ้างโดยสารไม่ประจำทาง Taxi มอเตอร์ไซค์รับจ้าง รถโดยสารประจำทาง (มีแค่บางเส้นทางที่วิ่งผ่าน) รถตู้ ไปแหลมสิงห์ หนองชิ่ม ท่าใหม่ นายายอาม แหลมเสด็จ คุ้งวิมาน